๑. กลุ่มอาการ/โรคที่แนะนำให้ใช้สมุนไพร
ปัจจุบันการใช้สมุนไพรในงานสาธารณสุขมูลฐาน
ส่งเสริมและเผยแพร่การใช้สมุนไพรตัวเดี่ยวเพื่อรักษาโรค/อาการเบื้องต้นที่พบบ่อย ๆ
และเนื่องจากสมุนไพรหลายชนิดเป็นพืชผักที่รับประทานอยู่เป็นประจำ
จึงแนะนำไว้ในการส่งเสริมสุขภาพด้วย (รวมทั้งสีผสมอาหารที่มีอยู่ตามธรรมชาติ)
กลุ่มโรค/อาการเบื้องต้นที่แนะนำให้ใช้สมุนไพรมี
๑๘ โรค/อาการ ดังนี้
ก. อาการท้องผูก
ข. อาการท้องอืด
ท้องเฟ้อ แน่นจุกเสียด
ค. อาการท้องเสีย
(แบบไม่รุนแรง)
ง. พยาธิลำไส้
จ. บิด
ฉ. อาการคลื่นไส้
อาเจียน (เหตุจากธาตุไม่ปกติ)
ช. อาการไอ
ขับเสมหะ
ซ. อาการไข้
ฌ. อาการขัดเบา
(คือปัสสาวะไม่สะดวก กะปริบกะปรอยแต่ไม่มีอาการบวม)
ญ. โรคกลาก
ฎ. โรคเกลื้อน
ฏ. อาการนอนไม่หลับ
ฐ. ฝี แผลพุพอง
(ภายนอก)
ฑ. อาการเคล็ดขัดยอก
(ภายนอก)
ฒ. อาการแพ้
อักเสบ แมลงสัตว์กัดต่อย (ภายนอก)
ณ. แผลไฟไหม้
น้ำร้อนลวก (ภายนอก)
ด. เหา
ต. ชันนะตุ
หากเป็นโรค/อาการเหล่านี้ให้ใช้สมุนไพรที่แนะนำ
และหยุดใช้เมื่ออาการหายไป ถ้าอาการยังไม่ดีขึ้นภายใน ๒ – ๓ วัน
ควรไปปรึกษาสถานีอนามัยหรือโรงพยาบาล
ถ้าผู้ป่วยมีอาการโรค/อาการดังกล่าว
แต่เป็นอาการที่รุนแรง ต้องนำผู้ป่วยส่งโรคพยาบาลทันที
ไม่ควรรักษาด้วยการซื้อยารับประทานเอง หรือใช้สมุนไพร อาการที่รุนแรงมีดังนี้
๑. ไข้สูง
(ตัวร้อนจัด) ตาแดง ปวดเมื่อยมาก ซึม บางทีพูดเพ้อ (อาจเป็นไข้หวัดใหญ่
หรือไข้ป่าชนิดขึ้นสมอง)
๒. ไข้สูงและดีซ่าน
(ตัวเหลือง) อ่อนเพลียมาก อาจเจ็บในแถวชายโครง (อาจเป็นโรคตับอักเสบ
ถุงน้ำดีอักเสบ ฯลฯ)
๓. ปวดแถวสะดือ
เวลาเอามือกดเจ็บปวดมากขึ้น หน้าท้องแข็ง อาจท้องผูกและมีไข้เล็กน้อย หรือมาก
(อาจเป็นโรคไส้ติ่งอักเสบอย่างแรง หรือลำไส้ส่วนอื่นอักเสบ)
๔. เจ็บแปลบในท้องคล้ายมีอะไรฉีกขาด
ปวดท้องรุนแรงมาก อาจมีตัวร้อนและมีคลื่นไส้อาเจียนด้วย บางทีมีประวัติปวดท้องบ่อย
ๆ มาก่อน (อาจมีการทะลุของกระเพาะอาหารหรือลำไส้)
๕. อาเจียนเป็นโลหิตหรือไอเป็นโลหิต
(อาจเป็นโรคร้ายแรงของกระเพาะอาหารหรือปอด) ต้องให้คนไข้นอนพักนิ่ง ๆ ก่อน
ถ้าแพทย์อยู่ใกล้ควรเชิญมาตรวจที่บ้าน ถ้าจำเป็นต้องพาไปหาแพทย์
ควรรอให้เลือดหยุดเสียก่อน และควรพาไปโดยมีการกระเทือนกระแทกน้อยที่สุด
๖. ท้องเดินอย่างแรง
อุจจาระเป็นน้ำ บางทีมีลักษณะคล้ายน้ำซาวข้าว บางทีถ่ายพุ่ง
ถ่ายติดต่อกันอย่างรวดเร็ว คนไข้อ่อนเพลียมาก ตาลึก หนังแห้ง (อาจเป็นอหิวาตกโรค)
ต้องพาไปหาแพทย์โดยด่วน ถ้าไปไม่ไหวต้องแจ้งแพทย์หรืออนามัยที่ใกล้ที่สุดโดยเร็ว
๗. ถ่ายอุจจาระเป็นมูกและเลือด
บางทีเกือบไม่มีเนื้ออุจจาระเลย ถ่ายบ่อยมาก อาจจะตั้งสิบครั้งในหนึ่งชั่วโมง
คนไข้เพลียมาก (อาจเป็นโรคบิดอย่างรุนแรง)
๘. สำหรับเด็ก
โดยเฉพาะอายุภายในสิบสองปี ไข้สูง ไอมาก หายใจมีเสียงผิดปกติคล้าย ๆ
กับมีอะไรติดอยู่ในคอ บางทีมีอาการหน้าเขียวด้วย (อาจเป็นโรคคอตีบ)
ต้องรีบพาไปหาแพทย์โดยด่วนที่สุด
๙. อาการตกเลือดเป็นเลือดสด
ๆ จากทางไหนก็ตาม โดยเฉพาะทางช่องคลอด ต้องพาไปหาแพทย์โดยเร็วที่สุด
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น